ლეჩხუმი
ლეჩხუმი ულამაზესი ბუნებითა და საინტერესო ისტორიული ძეგლებით გამოირჩევა. ცამდე აწვდილი მთები, მდინარეები და ჩანჩქერები, ფერდობებზე შეფენილი ვენახები და ვრცელი ხედები გულგრილს არავის ტოვებს. მხარის მარგალიტი, სოფელი ლაილაში და ხვამლის მთა ვიზიტორებს გასაოცარი სილამაზითა და ბუნებით ხიბლავს.
ლეჩხუმის შესახებ
ლეჩხუმი მოქცეულია მდინარეების ცხენისწყლის, რიონისა და ლაჯანურის ხეობებში. მხარის რელიეფი მთიანია და დასახლებები ძირითადად გორაკ-ბორცვებზეა შეფენილი. საქართველოს ეს ულამაზესი რეგიონი თავისი უნიკალური ღვინოებით გამოირჩევა. კახეთთან შედარებით, აქ ვენახები საკმაოდ მცირე ტერიტორიაზეა გაშენებული, თუმცა იგი ყველა სხვა რეგიონისგან ხარისხიანი ყურძნითა და ძალზე ღრმა, საინტერესო ღვინოებით გამოირჩევა. ადგილობრივ ენდემურ ჯიშებად მიჩნეულია: “ოყურეშული” (უსახელაური), “საირმული”, “მწვანე ცოლიკაური”, “ორხვული” და სხვა. აღნიშნული ჯიშები მხოლოდ ლეჩხუმის მიკროკლიმატში ამჟღავნებს უნიკალურ თვისებებს.
კურორტები და ქალაქები ლეჩხუმში
ლეჩხუმის რეგიონი მნიშვნელოვანია რეკრეაციული თვალსაზრისითაც. მის ტერიტორიაზეა ალპანის, ახალჭალის, აღვი-ცაგერის და სხვა მინერალური სამკურნალო წყლები, რომლებიც სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ გამოიყენება. თუკი ბუნების წიაღში დასვენება გხიბლავთ, ლაილაშს, ტვიშა და ქულბაქს ეწვიეთ. აქაური მთები, მდინარეები, ხედები და ატმოსფერო განტვირთვის საუკეთესო გზაა.
ლეჩხუმის ღირსშესანიშნაობები
ლეჩხუმი მდიდარია თავისი ბუნების ღირსშესანიშნაობებითა და სანახაობებით. აქ ნახავთ ხვამლის, ასხის, თეკენთერისა და საირმის კასტრულ საოცრებებს, ოფიტარას, რაჩხის, ქულბაქისა და ლახეფას თვალწარმტაც ჩანჩქერებს, მურის, ზუბისა და ორბელის ციხეებს.
-
ხვამლის მთა
ხვამლის მთიდან ლეჩხუმის სოფლებისა და მთების გასაოცარი ხედი იშლება. მთის მასივში არაერთი გამოქვაბულია, სადაც ომიანობის დროს მოსახლეობა თავს აფარებდა. მთის ზედა ნაწილში პატარა სამლოცველოა, სადაც მორწმუნეები აღდგომის შემდეგ მეორმოცე დღეს, ხვამლობის დღესასწაულს აღნიშნავენ.
-
ხვამლის ეკლესია
ხვამლის წმ. გიორგის ეკლესია მდებარეობს ხვამლის მთის წვერზე. დღევანდელი ნაგებობა აშენებულია 1910 წელს, ძველი ეკლესიის ნანგრევებზე. ხვამლი ლეჩხუმის უმთავრესი სალოცავი ადგილი იყო. მის შესახებ არაერთი ლეგენდაა შექმნილი.
-
ქულბაქის ტბები
ქულბაქის ტბები სოფელ ქულბაქში, ერთმანეთისგან ნახევარი კილომეტრის დაშორებით მდებარეობს. მწვანე და ბაბუშკინოს ტბებზე მოხვედრა შესაძლებელია მანქანითაც. ტბებთან ხის კოტეჯები და საპიკნიკე ადგილებია მოწყობილი.
-
ღვირიშის ჩანჩქერი
ღვირიშის ჩანჩქერი სოფელ ქვედა ღვირიშთან მდებარეობს. მაღალი კლდიდან დაშვებული წყალი ჩანჩქერის ბოლოს პატარა აუზს ქმნის. ჩანჩქერის თავზე მოწყობილია შუშის გადმოსახედი, საიდანაც ჩანჩქერისა და მდინარის ხეობის ხედი იშლება.
-
ზუბის ციხე
ზუბის ციხე მთებით გარშემორტყმულ ხეობაში, შემაღლებულ ბორცვზეა აგებული. სამი მხრიდან მდინარე საზღვრავს და მხოლოდ აღმოსავლეთიდან აქვს მისასვლელი. შემორჩენილია ციტადელისა და საბრძოლო კოშკის ნანგრევები.
-
მურის ციხე
მურის ციხე უზარმაზარი ქვებით ნაშენები სიმაგრეა კლდოვან თხემზე. ციხეზე შემორჩენილია ოთხი კოშკი და გალავნის ფრაგმენტები. ციხე თარიღდება ადრე შუა საუკუნეებით. ტერიტორიაზე სხვადასხვა სამეურნეო ნაგებობების კვალია.
-
ორბელის ციხე
ორბელის ციხე მდინარე ლაჯანურის ხეობას გადმოჰყურებს. კედლებზე შეინიშნება ძველი მოხატულობის კვალი. შემორჩენილია წყლის რეზერვუარის ნაშთი. ადრე აქ ეკლესია უნდა მდგარიყო, სადაც ციხის სიძველეები ინახებოდა.
-
მწვანე თეატრი
მწვანე თეატრი ღია ცის ქვეშაა მოწყობილი, სადაც შესაძლებელია კონცერტის ჩატარება, წვეულების მოწყობა, არის ბუხარიც. თეატრიდან რამდენიმე მეტრში მდებარეობს ჩანჩქერი,იდეალური ადგილია ფოტოსესიისთვის.
-
საირმის სვეტები
საირმის სვეტები კლდოვანი მასივია, რომელიც ათასწლეულების მანძილზე ყალიბდებოდა. საფეხმავლო ბილიკი გვერდს უვლის სვეტებს, სერპანტინებით ადის ტყეში აღმართზე და მთავრდება მთის წვერზე, საიდანაც საირმის სვეტების შთამბეჭდავი ხედი იშლება.
-
ლებარდეს დიდი და პატარა ტბა
ლებარდეს ტბები გვირას ქედის დასავლეთ ფერდობზე მდებარეობს. ლეჩხუმიდან ტბებამდე ფეხით გასავლელი მანძილი 21 კილომეტრია. მთის კალთაში ჩაწოლილი ტბები გასაოცარი სანახავია.
-
ოფიტარა სამკასკადიანი ჩანჩქერი
ოფიტარას ჩანჩქერი ხავსმოდებულ კლდეებს შორის ჩამოედინება და ულამაზეს სანახაობას ქმნის. ჩანჩქერის მიმდებარედ ულამაზეს ლოდებზე შეგიძლიათ მოისვენოთ და პიკნიკიც კი მოაწყოთ.
-
ჩანჩქერი რაჩხა
რაჩხას ჩანჩქერი ცაგერისკენ მიმავალ გზაზე შეგხვდებათ. გზის პირას გადმოხეთქილი წყალი ხიდის ქვეშ გაივლის და მდინარე ცხენისწყალში ჩაედინება. ჩანჩქერი გამვლელთა ყურადღებას იქცევს და ხშირად ხვდება მათ ფოტოობიექტივში.
-
ასხის მასივი
ასხის მასივზე მრავლადაა მღვიმეები და გამოქვაბულები, სუბალპური და ალპური მდელოები, ტბები. მოწყობილია სალაშქრო ბილიკები, რომელიც სოფელი ზუბიდან იწყება და ქულბაქის ტბებამდე მიდის.
-
ქულბაქის ჩანჩქერი
ქულბაქის ჩანჩქერი 12 მეტრის სიმაღლიდან ეშვება. წყალი საკმაოდ ცივია, თუმცა ზაფხულობით მასში გაგრილება და სიახლოვეს პიკნიკის მოწყობა ძალიან სასიამოვნოა. ჩანჩქერის პატარა აუზს ქმნის, რომლის სიღრმეც ორი მეტრია.
-
ლაილაშის “Secret Pool”
ლაილაშის აუზი და ოქრონაშის წყარო ლეჩხუმის სავიზიტო ბარათად და ერთ-ერთ ღირსშესანიშნავ ტურისტულ მარშრუტად იქცა. აუზიდან ლეჩხუმის გასაოცარი ხედები იშლება, თითქოს მთებს ზემოდან დაჰყურებთ. თუ გსურთ მოგზაურობიდან შთამბეჭდავი ფოტოები დაგრჩეთ, ამ ადგილს აუცილებლად უნდა ესტუმროთ.
-
ლაილაშის სინაგოგა
ლაილაში მრავალეთნიკური სოფელი იყო. აქ დღემდე არსებობს სინაგოგა, რომელიც რეაბილიტირებულია და სოფლის ცენტრში დგას. ეს სოფელი ცნობილია მისივე სახელწოდების ბიბლიით; ლაილაშის ბიბლია X საუკუნის უნიკალური ებრაულენოვანი ბიბლიაა, რომელიც XX საუკუნის 40-იან წლებში აღმოჩენილ იქნა ლაილაშში.
-
ლახეფას ჩანჩქერი
ლახეფას ჩანჩქერის კამკამა წყალი მწვანე კლდეებს შორის ეშვება და საბანაო აუზს ქმნის. მთის მდინარის წყალი საკმაოდ გრილია. იდეალური ადგილია ლაშქრობისა და პიკნიკის მოსაწყობად.
-
თეკენთერის ჭა
თეკენთერის ჭა კარსტული სიღრუეა ასხის მასივზე. სიღრმე 16 მეტრია, ფსკერის ფართობი 35 მ². ჭა ებმის სანახევროდ წყლით ამოვსებულ ჰორიზონტალურ გვირაბს. გვირაბში ჩასვლა შესაძლებელია მხოლოდ დიდი წიფლის ფუღუროდან.
სასტუმროები ლეჩხუმში
ლეჩხუმში, კერძოდ კი ცაგერში და მიმდებარე სოფლებში ძირითადად საოჯახო ტიპის სასტუმროებია. სასტუმროები “ხვამლი 2002” ქალაქ ცაგერში, ხოლო “ნაბადა” სოფელ შუა აღვში მდებარეობს. სასტუმროებს გამწვანებული ეზო, კომფორტული ნომრები და სტუმართმოყვარე მასპინძლები ყავს.
სოფელ ტვიშში შეგიძლიათ დაისვენოთ კეთილმოწყობილ ხის კოტეჯებში “ტვიში”, რომლის ფართო ვიტრაჟებიდანაც პირდაპირ კლდოვანი მთების ხედები იშლება.
ლაილაშში შეგიძლიათ იქირაოთ საოჯახო სასტუმრო “ლაილაში”. ეზოში მოწყობილია აუზი, შეგიძლიათ დაგეგმოთ ცხენებით გასეირნება და ლაილაშის ცნობილ აუზსაც ეწვიოთ.
ხშირად დასმული კითხვები
როდის არის საუკეთესო დრო მოგზაურობისთვის ლეჩხუმში?
ლეჩხუმის მთავარი ღირსშესანიშნაობა აქაური ბუნება, მთები, ჩანჩქერები და ტბებია. იმისათვის, რომ მისი ყველა სანახაობით დატკბეთ, უმჯობესია, თუ თბილ და ნაკლებად ნალექიან პერიოდს შეარჩევთ. გვიანი გაზაფხული, ზაფხულისა და ადრეული შემოდგომის სეზონი საუკეთესო დროა მოგზაურობისთვის.
როგორ მივიდეთ ლეჩხუმში?
თბილისიდან ლეჩხუმის ადმინისტრაციულ ცენტრ ცაგერამდე დაახლოებით 300 კილომეტრია, რომლის გასავლელადაც საშუალოდ 4 საათი დაგჭირდებათ ავტომანქანით.
დიდუბის ავტოსადგურიდან ცაგერის მიმართულებით გადის სამარშრუტო ტაქსები.
| მიმართულება | გასვლის დრო | მგზავრობის ხანგრძლივობა | ბილეთის ფასი |
| ცაგერი | 09:30 | 5 სთ | 18-20 ₾ |
ლეჩხუმის მდინარეები
ლეჩხუმის ტერიტორიაზე ორი მნიშვნელოვანი მდინარე, ცხენისწყალი და რიონი გაივლის. სწორედ ცხენისწყალზეა გაშენებული ქალაქი ცაგერი.
მცირე ზომის მდინარეებიდან აღსანიშნავია ლაჯანურა, ლეუშერი, ლუხუნი, ხეორისწყალი, რიცეულა, ჯონოულა, საკაურა. მათი უმრავლესობა სათავეს ლეჩხუმის ქედიდან იღებს, საზრდოობს თოვლის, წვიმისა და მიწისქვეშა წყლით.
ლეჩხუმის სოფლები
ლეჩხუმი მოიცავს ცაგერის მუნიციპალიტეტის სოფლებს – აპანა, ლაილაში, ტვიში, ზედა აღვი, ლახეფა და სხვა. წყალტუბოს მუნიციპალიტეტის სოფლებს – დერჩი, დღნორისა, მექვენა, ბეთქოულა, ლეხიდრისთავი, ჩორთისა, საჩხეური, ჭაშლეთი, ვანისჭალა, ონჭეიში და ამბროლაურის მუნიციპალიტეტის სოფლებს: ჭყვიში, ჭრებალო, ღვარდია, ჟოშხა, გენდუში, ქვიშორი.
ლეჩხუმის ჩანჩქერები
ლეჩხუმში მდებარეობს ღვირიშის, ოფიტარას, რაჩხის, ქილბაქის, ლახეფას, ვერძისთავასა და ჩქუმის ჩანჩქერები.