ომალო

ომალოს სტუმრებს სანახაობების ძებნა ნამდვილად არ დაგჭირდებათ. საითაც არ უნდა გაიხედოთ, ირგვლივ ყველაფერი შთამბეჭდავი და აღმაფრთოვანებელია. თვალუწვდენელი მთები, მინდვრები და მათზე დაფენილი ღრუბლების ჩრდილი, ნისლიანი ხეობები და მთის ანკარა მდინარეები წარუშლელი ემოციებით აგავსებთ.
გარდა ბუნების ძეგლებისა, ომალო თავისი ავთენტური და უნიკალური არქტიტექტურითა და სამზარეულოთიც მოგხიბლავთ. აქ ყველაფერი ბუნებისა და ადამიანის ცხოვრება სრულ ჰარმონიაშია.

ისტორია და ლეგენდები

ომალოს მკვიდრი მოსახლეობა საკუთარ თავს ხიზნებს უწოდებს. ზოგიერთი გვარის წარმომადგენელი ახლაც მოგიყვებათ წინაპართაგან გადმოცემულ ისტორიებს ომალოში მათი მოხვედრის შესახებ.
სოფლის მოსახლეობა დღემდე ინახავს ისტორიას ომალოს “მარიამწმინდის” ხატთან დაკავშირებით. ხატის ნიში 1903 წელს აუშენებია პეტრე მოზაიძეს. იქვე ფიჭვის დიდი ფუღურო ხე იდგა, სადაც თურმე ხატის განძეულობა ინახებოდა. ხატის ამ ხის ხელის ხლება აკრძალული იყო. ხალხური თქმულებით ერთხელ რუსის ჯარს ამ ხის ტოტის შეჭრა განუზრახავს, მაგრამ ხატს იქვე გაუშეშებიაო. ამ ხატის უკან ფიქალი კლდე იყო, რომელიც ხატის საკუთრებად ითვლებოდა და მისი დაშლა-გამოყენება იკრძალებოდა. მოზაიძეს სახლისთვის ქვა დასჭირვებია, საკლავი დაუკლავს და მარიამწმინდის ხატისთვის ნებართვა უთხოვია. მოზაიძეს სახლი აუშენებია და მადლობის ნიშნად აქ ხატის დარბაზი აუგია. გადმოცემით, ხატში დაცული იყო ლითონის თასები და ერთი სპარსული ტიპის ზარი, რომელიც შემკული იყო ვერცხლითა და ადამიანის ფიგურებით. ომალოშია ასევე ხატის ტყე, სადაც მოთავსებულია მთავარანგელოზის ხატი. თუშების რწმენით, ამ ტყეში ხის მოჭრა დაუშვებელი იყო.

არქიტექტურული აღწერა

ომალოს ძეგლებს გამორჩეული არქიტექტურული სტილი ახასიათებს. ძველი სახლებისა და კოშკების ასაშენებლად ადგილობრივები ფიქალსა და ტალახს იყენებდნენ. ასევე ფიქლით იხურებოდა შენობები და ზოგჯერ მას იატაკის მოსაპირკეთებლადაც იყენებდნენ. მშენებლობაში სიმყარისთვის იყენებდნენ ხის ძელებსაც. პირველ სართულს სამეურნეო დანიშნულება ჰქონდა, ხოლო მეორე – საცხოვრებლად გამოიყენებოდა.
ზოგჯერ სახლის კედლებში სათოფურებსაც აყოლებდნენ, რათა მტრის შემოსევისას თავი დაეცვათ.
თუშები ძირითადად მეცხოველეობას მისდევდნენ, ამიტომ სახლის გვერდით შინაური პირუტყვის სადგომები ჰქონდათ აშენებული.
სოფლის განაპირას დგას XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე აგებული წისქვილი. მის შუაში, სქელი ფიცრებით მოწყობილ კონსტრუქციაზე დოლაბებია დაყრდნობილი – ქვედა და ზედა. სათავსის იატაკის ქვეშ ხისფრთებიანი ბორბალია, რომელიც ბრუნვაში მოჰყავს ხის ღარით გამოყვანილ წყალს. ნაგებობა ფიქლის ორფერდა სახურავითაა გადახურული.